We kunnen niet direct getallen naar voor schuiven mbt nieuwe statistieken en inzichten, maar ik denk dat het duidelijk is dat (financiële) ongelijkheid verder zal toenemen door het opsteken van de wereldwijde coronapandemie. Mensen die het reeds moeilijk hebben gaan het nog moeilijker krijgen door de pandemie en zeker in de nasleep daarvan. Zowel economisch als mentaal zullen veel mensen er (nog verder) op achteruit gaan. Wat jammer is en wat ook haar gevolgen heeft voor de kinderen van de getroffen personen.
Dit zou wel eens het uitgelezen moment kunnen zijn om te investeren in jouw financiële kennis zodat je financiële wetmatigheden en inzichten op een speelse manier kan overbrengen aan je kroost. Om hen de kennis en inzichten te geven die jij zelf niet had op die leeftijd. Om je kinderen een betere toekomst te kunnen geven dan je zelf had op financieel vlak en mogelijk ook op andere domeinen.
Ongelijkheid verminderen doe je niet zomaar even van de ene dag op de andere. Dit is niet iets dat je op grote schaal kan veranderen op korte termijn. Maar het begint altijd bij het individu en samen vormen we de maatschappij en bouwen we aan de wereld die we nalaten aan onze kinderen.
Een van de hoofdpunten op de agenda van de Verenigde Naties is het verminderen van ongelijkheid in alle vormen. Het coronavirus legt de ongelijkheid tussen de landen, maar ook tussen de bevolkingsgroepen in die landen nog meer aan de oppervlakte. Daar bovenop komt dan ook nog de dood van George Floyd, die de wonden heeft opengereten van eeuwenlang racisme in Amerika en de trigger is geweest voor een wereldwijde protestbeweging. Dankzij de sociale media, internet, en de grote oproep en het gehoor en gevolg dat er aan gegeven wordt, zien we dat ongelijkheid overal zit en verschillende culturen ervan doordrongen zijn.
“Waar verdeeldheid is door ongelijkheid volgt saamhorigheid door verbondenheid.”
- Stijn Derynck -
De coronapandemie eist een grotere tol van mensen in kwetsbare situaties dan van mensen met een goede financiële gezondheid. En deze ongelijkheden, die nu zo duidelijk aan de oppervlakte komen, zijn het resultaat van situaties die al lange tijd aan het broeden zijn. In voorgaande jaren heeft een groot deel van de bevolking - vanwege structurele elementen van de arbeidsmarkt zelf - geen financiële maatregelen genomen of kunnen nemen om zichzelf te beschermen. Deze maatregelen omvatten het opbouwen van een financiële buffer om onverwachte situaties het hoofd te bieden, voorkomen dat je te veel geld leent aan slechte voorwaarden, het opstellen van een financieel plan en het afsluiten van een particuliere ziektekostenverzekering. De huidige gezondheidscrisis leidt dus, net als in andere landen, tot een financiële crisis van de huishoudens en daarmee tot een economische crisis.
Financiële educatie om het financieel welzijn te versterken vandaag en in de toekomst.
Hoe bouw je een solide basis uit voor de opbouw van je vermogen? Een goede job of arbeidsinkomen uit de activiteiten die je doet is een zeer goed begin. Maar als je niet de kennis hebt om dit inkomen ook goed te beheren, dan zal je veel geld mogen verdienen. Je zal nooit financieel gezond worden. Je zal niet in staat zijn om bepaalde financiële schokken op te vangen en te bouwen aan je vermogen als je niet weet hoe je dit goed moet beheren. Daarom is het van groot belang dat kinderen het goede voorbeeld krijgen. En als je door omstandigheden uit het verleden of door de situatie waarin je je bevindt het goede voorbeeld in de praktijk niet kunt geven, dan is het een goed idee om je kinderen de kans te geven om educatie op te doen op financieel gebied.
Financiële educatie is een essentieel instrument voor mensen om te leren hoe ze veerkrachtige persoonlijke financiën kunnen ontwikkelen, die bestand zijn tegen crises zoals de huidige. Het effectief verspreiden van kennis is echter een uitdagende taak. Veel mensen besparen heel weinig of helemaal geen geld, kunnen niet plannen voor hun pensioen, lenen te veel en geven te veel uit, kunnen geen verzekeringen kopen of gebruiken en werken in de informele economie. Het gebrek aan financiële educatie is een barrière die aan deze situatie ten grondslag ligt. De ultieme oplossing zou zijn om financiële educatie op te nemen in het schoolprogramma.
Tot het zover is zullen ouders creatief moeten zijn om hun kinderen aan de nodige educatie te helpen. Wellicht kun je daarbij gebruikmaken van vrienden die mee financieel onderlegd zijn. En anders is er altijd de mogelijkheid om ze te stimuleren aan zelfstudie te doen. Er zijn zeker mogelijkheden op het internet om (gratis) financiële educatie op te doen. Ook zijn daar handige tools te krijgen. Een voorbeelden hiervan is de app “ Het Huishoudboekje”. Daarnaast kan je ook financiële boeken lenen in de bibliotheek. Ik denk daarbij bijvoorbeeld aan het boek “Unf*ck je financiën” van Melissa Browne. Een uitermate praktisch boek om stap voor stap je financiën op orde te krijgen en te houden.
Veel mensen weten echt(er) niks over geldzaken. Kennen ze het verschil tussen een zicht-, spaar- en termijnrekening? Vaak kennen ze wel alle krediet en financieringsvormen die op de markt zijn maar hebben ze geen idee wat bijvoorbeeld een aandeel of een obligatie is.
“Beleggen en investeren, dat is enkel voor de rijke mensen, dat is niet voor ons.”
Dergelijke uitspraken zijn niet de juiste boodschap om mee te geven aan je kroost. Je kinderen hebben veel kans om deze erg beperkte en beperkende mindset over te nemen. Zo werkt evengoed met een groei-mindset: als je positief bent over geld (be)sparen, er verstandig mee omgaan en het gebruiken om je doelen te bereiken, dan is de kans groot dat je kinderen ook een positieve houding aannemen tegenover het economische proces van sparen, beleggen en investeren. Als ze dit dan ook nog koppelen aan een financiële educatie dan vergroot je hun kansen op een (financieel) gezonde toekomst significant.
“De beste oplossing om je te wapenen is door financiële kennis op te doen.”
Wat is de rol van de banken in heel dit verhaal?
Banken spelen een fundamentele rol bij de bevordering van financiële inclusie. Ten eerste het ontwikkelen van financiële producten en diensten die aansluiten bij de behoeften van de bevolking en de verschillende groepen, met name de meest kwetsbare. Ten tweede omdat het volgen van de gedrags- en werkingscodes in het prudentiële toezicht en de bescherming van de financiële consument bijdraagt aan het opbouwen van vertrouwen in de financiële sector, waardoor hun rol als financiële tussenpersoon doeltreffender wordt. Verder is het van belang dat financiële instellingen meer technologische oplossingen leveren die het leven van de gebruikers gemakkelijker maken. Dit kan door platforms te ontwikkelen die de financiële capaciteiten bevorderen, met inbegrip van robo-adviseurs, herinneringen en apps.
Wil jij je wapenen met (meer) financiële kennis? Wij helpen je graag verder. Neem gerust contact op met Het Financieel Huis via dit contactformulier of via e-mail: info@hetfinancieelhuis.be of ga naar de pagina van een van onze partners.