Partnergeweld en welzijn in tijden van lock-down

Home » Blog » Partnergeweld en welzijn in tijden van lock-down
13 jul 2020
Welzijn

Partnergeweld en welzijn in tijden van lock-down

In april, in volle coronacrisis hebben twee professoren aan de universiteit van Gent een onderzoek gedaan naar de gevolgen van de crisis op de mentale gezondheid, werk en relaties van mensen. Het onderzoek werd uitgevoerd op een beperkte populatie van 3807 personen aan de hand van een vragenlijst. In totaal werd er maar rekening gehouden met de antwoorden van 2889 mensen. Toch geeft dit onderzoek meer inzicht in wat er speelt in België en in de Belgische gezinnen: 

  • Mentaal welzijn: Jongeren en studenten kampen significant vaker met gevoelens van angst, depressie en eenzaamheid dan oudere leeftijdsgroepen of mensen in andere werksituaties.

  • Stress over corona: Jongeren hebben meer last van stressgevoelens over de huidige coronacrisis en de toekomst dan oudere leeftijdsgroepen. Tevens hebben studenten en mensen die door de coronacrisis tijdelijk werkloos zijn significant meer stressgevoelens dan mensen uit andere werksituaties.

  • Relatiestress: Jongeren rapporteren significant meer relatiestress en verbale agressie tussen hen en hun partner dan oudere leeftijdsgroepen. Vrouwen ondervinden daarbij vaker verbale agressie dan mannen. Tenslotte rapporteren 1.1% van de mannen en 2.0% van de vrouwen in een relatie dat zij fysieke agressie met hun partner hebben meegemaakt gedurende de coronacrisis.

  • Werk- & studiestress: Vrouwen lijden vaker onder werk- en studiestress gedurende de coronacrisis dan mannen. Daarnaast rapporteren vrouwen significant meer concentratieverlies op het werk dan mannen. Dit geldt ook voor telewerkers tegenover mensen in andere werksituaties.

  • Financiële stress: Mensen die door de coronacrisis werkloos zijn geraakt ervaren significant meer financiële stress dan mensen uit andere werksituaties, zowel voor hun huidige financiële situatie als voor de toekomst. Tevens ervaren personen die op hun werklocatie moesten werken gedurende de coronacrisis meer financiële stress dan telewerkers.

 

De bevindingen zijn dat de coronacrisis en de bijbehorende overheidsmaatregelen in relatie staan tot stressgevoelens op het gebied van werk, relaties, financiën en ouderschap. Daarnaast blijken er problemen voor het mentaal welzijn te zijn, zeker bij jongeren, en dat veel mensen stress ervaren die specifiek gerelateerd is aan corona, zowel voor de huidige situatie als voor de toekomst. De resultaten gepresenteerd in het volledige rapport kunnen als handvat dienen voor beleidsmakers en zorgverstrekkers, om zo gerichte zorg en ondersteuning te bieden aan zij die dit in de moeilijke coronatijden hard nodig hebben. Voor een uitgebreid verslag van de resultaten van deze studie verwijzen we naar: Ponnet, K., Hardyns, W., Anrijs, S., & Schokkenbroek, J.M. (2020). Welzijn en relaties in tijden van corona: Bevindingen van een survey-onderzoek in België van 3-17 april, 2020. Gent: Universiteit Gent). 

 

Internationaal onderzoek en bevraging bij advocaten in familiaal recht komen tot de volgende conclusies: Het aantal aanvragen tot bemiddeling of echtscheiding is naast het aantal meldingen van partnergeweld ook toegenomen. Iedere situatie is verschillend van gezin tot gezin en van persoon tot persoon. Waarbij ieder verhaal vaak twee kanten heeft. Het “opgepakt” of “in uw kot” zitten heeft voor veel gezinnen tot spanningen geleid of voor verhoogde stresssituaties gezorgd. Dit heeft haar invloed gehad op menig relatie tussen partners. Veel mensen die in een probleemsituatie zaten konden hiermee ook niet direct naar buiten komen. 

 

Fysiek, psychisch, seksueel en economisch geweld tussen partners

Partnergeweld is geen eenmalig gebeuren, het is een dynamiek waarin je relatie vast is komen te zitten. Geweld ontstaat vaak stap voor stap. Vaak is het moeilijk te bepalen wanneer en hoe het precies begon. Daarom spreken we bij partnergeweld vaak van een geweldsspiraal: periodes van rust volgen periodes van geweld op, en dat geweld wordt meestal ook steeds erger.

Partnergeweld komt voor in alle leeftijdscategorieën, alle sociaal-economische klassen, alle culturen en zowel binnen heteroseksuele als homoseksuele relaties. Meestal zijn vrouwen het slachtoffer, maar toch mag niet uit het oog worden verloren dat ook mannen partnergeweld meemaken. 

Je kunt een theoretisch onderscheid maken tussen vier vormen van partnergeweld:

  • Fysiek geweld: Fysiek geweld is het lichamelijk kwetsen van een persoon door bijvoorbeeld te slaan, te schoppen, aan de haren te trekken, tegen de muur te werpen, (poging tot) wurgen … Maar ook de toegang tot de woning verhinderen, opsluiten, aan de deur zetten, achterlaten langs de weg, alsook geweld ten opzichte van huisdieren of voorwerpen die voor de persoon belangrijk zijn. 

  • Seksueel geweld: We onderscheiden elke opzettelijke poging tot verkrachting en verkrachting. Verkrachting betekent het opzettelijk penetreren van gelijk welk lichaamsdeel of lichaamsopening met een geslachtsorgaan, een ander lichaamsdeel of een object en dit bij een persoon die hiervoor geen toestemming geeft of niet in staat is om toestemming te geven of te weigeren.

  • Psychisch geweld: Binnen partnerrelaties komt psychisch geweld het vaakst voor. Psychisch geweld ondergraaft geleidelijk het normale functioneren en het zelfvertrouwen van het slachtoffer. Het kan daarbij gaan om vernederingen, bedreigingen, het verbieden van contacten, negeren, het controleren. De voortdurende dreiging die uitgaat van psychisch geweld is erg ingrijpend en kan ernstige gevolgen hebben voor de emotionele toestand van het slachtoffer.

  • Economisch geweld: Ook geld kan gebruikt worden als wapen in een relatie. Daders van economisch misbruik controleren de gezinsuitgaven in detail, verhinderen hun slachtoffers een eigen job of inkomen te verwerven of ontnemen hen geld. Zo blijft het slachtoffer volledig afhankelijk van (het inkomen van) de partner en is het nog moeilijker om te ontsnappen aan geweld. 

 

Om de 3 dagen sterft er in België iemand aan de gevolgen van partnergeweld.  Gemiddeld pas na 35 incidenten doen slachtoffers aangifte doen bij de politie. Dat betekent dat ze vaak 2 jaar in een gewelddadige relatie zitten vooraleer ze hulp zoeken. 1 op de 7 gezinnen heeft met familiaal geweld te maken. In 4 op de 5 gevallen worden ook kinderen blootgesteld aan geweld en in 3 van de 5 gevallen zijn zij zelf slachtoffer. Ben je slachtoffer van partnergeweld? Of ken je iemand uit je omgeving die nood heeft aan hulp? Je kan aankloppen bij volgende instanties:

  • Bij Tele-onthaal (bel 106) kan je terecht voor een telefonisch gesprek of een online chat. Om het voor jou zo makkelijk mogelijk te maken om te praten, houdt Tele-onthaal de drempel zo laag mogelijk. Elk gesprek met Tele-Onthaal is anoniem en dag en nacht mogelijk. Als je belt staat daarna het telefoonnummer niet op de telefoonrekening.

  • 1712 is een hulplijn voor iedereen die vragen heeft over geweld, over kinderen die elkaar pijn doen en kwetsen, over volwassenen die kinderen pijn doen Je kan de medewerkers op weekdagen bereiken tussen 9u en 17u. Mailen kan natuurlijk altijd. 1712 is anoniem. Als je belt staat daarna het telefoonnummer niet op de telefoonrekening.  

  • Als je geconfronteerd werd met seksueel geweld, dan zit je met heel wat vragen. De website Stop Geweld helpt slachtoffers, familie en vrienden bij hun zoektocht naar antwoorden en aangifte te doen bij de politie. Verder krijg je meer informatie over de zorgcentra na seksueel geweld, waar elk slachtoffer van seksueel geweld terecht kan. 

  • Je kan in alle vertrouwen terecht bij een hulpverlener van het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW). Wanneer je beroep doet op het CAW, zijn er verschillende vormen van hulp mogelijk. Simpelweg ‘tussen de mensen zijn’ in een inloopcentrum, of informatie en advies geven. Maar ook langere begeleidingstrajecten, opvang of crisishulp wanneer de nood hoog is. Jij bepaalt steeds wat er gebeurt.

Bron: https://rosavzw.be/nl/themas/geweld-en-seksuele-discriminatie/partnergeweld

 

Partnergeweld is een heikel thema en we gaan hier niet pretenderen dat we je een oplossing kunnen bieden door geld te sparen. Toch is economische onafhankelijkheid een belangrijke factor binnen een relatie. Als je een eigen job hebt, zelf geld verdient en dat (gedeeltelijk) op een rekening zet die op jouw eigen naam staat, dan kan dat veel mentale rust geven. Daarnaast maakt het je ook onafhankelijker ten opzichte van je partner en dat maakt het wat minder moeilijk om uit een relatie te stappen als dat nodig is. Alle reden dus om je eigen bankrekening en spaarrekening te openen. 

 

Wil je meer te weten komen over vermogen, sparen of beleggen? Aarzel dan niet om contact op te nemen met de Financial Well-Being Academy, het opleidingscentrum van Het Financieel Huis voor mensen die willen bouwen aan hun financieel zelfvertrouwen en vermogen. 

 

Wil je direct overgaan tot actie? Wil je je eigen vermogen veiligstellen of opbouwen? Neem dan contact op via dit e-mailadres: info@hetfinancieelhuis.be of surf even naar de website en maak gebruik van het contactformulier dat je daar kan vinden om contact op te nemen met ons. We brengen je graag in contact met een adviseur om op al je vragen een passend antwoord te kunnen geven. Je kunt ook zelf een kijkje nemen bij onze partners en zoeken op beroep en specialisatie.

Gepost door: stijn