Het FMSA waarschuwt de consument voor wanpraktijken en fraude via verschillende kanalen. Hier zijn alvast enkele tips om niet in de valkuil te lopen.
Controleer altijd de identiteit van de emittent (vennootschappelijke identiteit, land van vestiging, enz.). Als de vennootschap niet duidelijk kan worden geïdentificeerd op de website van het internetplatform, mag zij niet worden vertrouwd. Als zij buiten de Europese Unie is gevestigd, moet de belegger zich er ook bewust van zijn hoe moeilijk het is om hoger beroep in te stellen bij een eventueel conflict.
Raadpleeg de waarschuwingen die worden gepubliceerd op de website van de FSMA, de websites van buitenlandse toezichthouders of de website van IOSCO, niet alleen met betrekking tot de emittent, maar, in voorkomend geval, ook met betrekking tot de vennootschap die de begunstigde is van de opgegeven rekening.
Ga na of de emittent over een vergunning beschikt: raadpleeg daartoe de op de website van de FSMA gepubliceerde lijsten van personen die gemachtigd zijn om gereglementeerde financiële diensten aan te bieden - klik op “Financiële dienstverleners”.
Wees op uw hoede voor ongevraagde telefoonoproepen/e-mails (cold calling), i.e. zonder dat u daar vooraf heeft om verzocht; dergelijke telefoonoproepen/e-mails vormen vaak de eerste stap van fraude.
Wees op uw hoede voor verzoeken om geld over te schrijven naar landen die geen enkele band hebben met de emittent of met de staat waar de belegger woont.
Wees op uw hoede voor (beloftes in verband met) buitensporige winstcijfers; in dat verband gebeurt het vaak dat bedriegers van bij de aanvang met aanzienlijke winstcijfers schermen tot op de dag waarop de beleggers de terugbetaling van de door hen belegde middelen vragen.
Neem de door die vennootschappen verstrekte informatie niet voor zoete koek aan. Meer specifiek is het niet omdat een vennootschap beweert vergund te zijn door de toezichthouder van een staat, dat zij dat in werkelijkheid ook is. De belegger moet de informatie die hij ontvangt, steeds controleren. Verder moet hij oppassen voor cloned firms, dat zijn vennootschappen die zich uitgeven voor andere vennootschappen die wel op regelmatige wijze actief zijn, maar waarmee zij in werkelijkheid geen enkele band hebben. Onderzoek van de e-mailadressen of de contactgegevens van de betrokken vennootschappen kan nuttig zijn om dat soort fraude op te sporen. De belegger moet ook opletten voor de zogezegde garanties die aan zijn rekening zijn gekoppeld: als een aanbieding frauduleus is, zijn de beloofde garanties dat evenzeer.
Eis van uw tussenpersoon duidelijke en begrijpelijke informatie. Als een belegger niet perfect begrijpt wat hem wordt voorgesteld, moet hij van een belegging afzien.
Wees aandachtig voor alle discrepanties of anomalieën in de door de vennootschap verstrekte informatie (een vennootschap die beweert in een bepaalde staat te zijn gevestigd, terwijl de algemene voorwaarden op haar website naar een andere staat verwijzen; een vennootschap die beweert al jarenlang te bestaan, terwijl haar website nog geen jaar oud is, enz.).
Wees op uw hoede voor e-mails vol schrijffouten.
Wees achterdochtig wanneer de emittent een bijkomende storting en/of de betaling van een belasting als voorwaarde koppelt aan de uitkering van winst. Die extra eisen zijn vaak een aanwijzing dat het om fraude gaat.
Enkele voorbeelden van financiële fraudemechanismen:
- Boiler room
- Pre-IPO
- Recovery room
- Piramidemechanisme
- Phishing
- Valse loterijen
- Nigeriaanse netwerken
- Fraude met binaire opties
Het feit dat de FSMA geen waarschuwing heeft gepubliceerd over een aanbieder, betekent niet dat die aanbieder over een geldige vergunning beschikt. Hoewel de FSMA erop toeziet zo snel mogelijk een waarschuwing te publiceren, is het niet uitgesloten dat zij nog niet in kennis is gesteld van de activiteiten van een vennootschap die op onregelmatige wijze actief is op de Belgische markt, te meer daar vennootschappen met onregelmatige activiteiten hun naam geregeld veranderen.