Hoe lang moet jij werken om een Big Mac te kunnen betalen? Waarmee we je niet richting McDonald’s willen sturen! Heb je al eens gehoord van de Big Max-index? Deze index werd bedacht door Pam Woodall (The Economist) en wordt tweemaal per jaar gepubliceerd sinds 1986.
The Economist omschrijft het zelf als volgt: “a more fun way to understand exchange rates than textbooks”. Niet enkel een Big Mac wordt gebruikt als referentiepunt om de kosten voor het levensonderhoud in de wereld met elkaar te vergelijken, maar zo ook sinds 2014 de “Tall Latte” koffie van Starbucks.
De Big Mac hamburger die al vele jaren wereldbekend is heeft naast het “voeden” van de mensen, winst opleveren voor de aandeelhouders, ook nog een andere functie: het vergelijkbaar maken van verschillende munten (valuta) ten opzichte van de dollar (USD). Waarom? Op deze manier krijg je inzicht in hoeveel dollars die munt waard is en of de wisselkoers te hoog of te laag is.
Het is ook een maatstaf, een manier om de koopkrachtpariteit tussen verschillende landen te berekenen op basis van de prijs van deze hamburger en te verduidelijken op een meer informele wijze zodat het voor meer mensen, niet alleen economisten, beter te begrijpen is. De koopkrachtvergelijking doet men in dit geval heel eenvoudig, door te kijken naar de prijs van een Big Mac, die overal ter wereld wordt gefabriceerd en verkocht. Zo kan men een beoordeling maken van de geldende wisselkoersen.
Je hebt er mogelijk nooit eerder over nagedacht maar een hamburger herbergt een “mooie korf” van goederen en diensten die vervat zitten in het maken en verkopen van deze hamburger. Denk maar aan vlees, brood, sla, verbruiksproducten maar ook personeelskosten, gas, water en elektriciteit. Deze keten koopt vooral lokaal haar producten in en zit over de hele wereld, dus dit maakt van deze hamburger een ideale maatstaf.
In januari 2020 kostte een Big Mac in de Verenigde Staten gemiddeld $5,67 en in de Eurolanden gemiddeld €4,12. Voor $5,67 kon men hetzelfde kopen als voor €4,12 – de “werkelijke” waarde van een euro zou dus 5,67/4,12 = $1,38 zijn. Dat betekent dat de wisselkoers van dat moment ($1,12 voor €1) 19% te laag was.
UBS, de Zwitserse bank, kwam in 2003 met het volgende idee: "Working time needed to buy a Big Mac". Hoeveel minuten moet je werken om een Big Mac te kunnen betalen? Een arbeidsproductiviteitsindex die geïnspireerd is op de Big Mac-index, maar ook een maatstaf, een berekenings- en vergelijkingsmethode voor welzijn.
“In land x zullen mensen met een laag inkomen meer dan y uur moeten werken om deze aankoop te kunnen doen.”
Misschien worden er daarom wel zoveel gegeten in de VS, want een Amerikaan moet maar iets meer dan 10 minuten werken om deze hamburger te kunnen kopen. Een Keniaan moet daar bijna 3 uur voor werken! Deze verschillen weerspiegelen de verschillen in arbeidsproductiviteit en de verschillen in kostprijs van lokaal aangekochte ingrediënten, middelen en andere “bronnen” die noodzakelijk zijn om het product te leveren.
Wat willen we je meegeven met dit artikel? Denk na over bepaalde aankopen voor je ze doet! Een gouden regel is dus om jezelf iedere keer de vraag te stellen alvorens je een aankoopbeslissing neemt: “hoe lang moet ik werken om deze (korte/impulsbehoefte) te vervullen?”. Heb ik dit er voor over? Wil ik de aankoop nog wel doen als ik nadenk over de kostprijs en wat ik ervoor moet doen om dit kortstondig moment van “geluk” te ervaren?
In het geval van een Big Mac, maar zeker en vast ook de Tall Latte koffies van “Starbucks” heb je ook nog de overweging te maken of deze producten bijdragen aan jouw gezondheid. Ga maar eens na voor jezelf waarom je altijd terug wil naar Starbucks. Heeft het misschien iets met je ego en je behoefte aan erkenning te maken? Of eerder met je drang naar te veel suiker of karamel in je koffie?
Als je een slechte gewoonte kan omzetten in een financieel voordeel, dan doe je pas echt voordeel, en bouw je rechtstreeks aan je spaarreserves en draag je per direct bij aan je eigen vermogen en dus ook je financieel zelfvertrouwen. Een beker met het beroemde Starbucks-logo is voor velen een “statussymbool”, een “Instagram moment”. Als je dit vooral doet om een “selfie” te kunnen posten, dan zou je waarschijnlijk beter geen Starbucks koffie kopen. Vraag je af of deze rol wel weerspiegelt wie jij bent. Koop bewust, eet bewust.
Wil je meer te weten komen over hoe je je koopkracht kan verhogen, hoe je optimalisaties kan doorvoeren en hoe je aan je vermogen kan werken door gericht te werken aan jouw financieel zelfvertrouwen en spaargedrag? Neem contact op met de Financial Well-Being Academy voor meer informatie of neem contact op met Het Financieel Huis via dit contactformulier of via e-mail: info@hetfinancieelhuis.be of ga naar de pagina van een van onze partners.