Wat gebeurt er als u al dan niet langdurig arbeidsongeschikt wordt door ziekte of ongeval?
Afhankelijk van uw statuut , ttz. zelfstandige of loon-en weddetrekkende , valt u terug op een uitkering via de sociale zekerheid, die heel vaak ontoereikend zal zijn om de huidige levensstandaard vol te houden. Met een extra verzekering gewaarborgd inkomen kunt u uw uitkering aanvullen.
Arbeidsongeschiktheid als zelfstandige en/of loon- en weddetrekkende
Gevolgen bij langere tijd arbeidsongeschiktheid? U verliest uw beroepsinkomen. Dankzij de sociale zekerheid krijgt u wel een uitkering. Jammer maar helaas, die is absoluut niet toereikend, eerder een lapje tegen het bloeden. De verzekering gewaarborgd inkomen, ook arbeidsongeschiktheidsverzekering genoemd, geeft u in zulke gevallen recht op een rente: om uw inkomensverlies te compenseren, stort de verzekeraar dan op geregelde tijdstippen (bv. maandelijks) een bedrag, en dit gedurende een contractueel bepaalde periode (bv. tot aan de pensioengerechtigde leeftijd). Eerder uitzonderlijk kan de verzekeraar in het kontrakt géén rente voorzien, maar de storting van een kapitaal: een éénmalig bedrag dat in in één keer wordt uitbetaald. De verzekering gewaarborgd inkomen richt zich tot iedereen (zeflstandigen, werknemers, ambtenaren, …). Wie werkt, kan in het kader van een verzekering gewaarborgd inkomen worden gedekt, tot aan de leeftijd die in het verzekeringscontract wordt bepaald.
Is het aangewezen om als loon- en weddetrekkende ook een gewaarborgd inkomen af te sluiten? Vaak is het antwoord bevestigend, temeer omdat énkel de eerste maand de werkgever verplicht is het gehele loon te betalen. Vanaf de tweede maand valt een loon- en weddetrekkende terug op een 60 of 55% van het oorspronkelijke loon afhankelijk van de gezinssituatie, een zelfstandige heeft de éérste maand recht op zero, zero, zero, zero… Vanaf de tweede maand krijgt de zelfstandige een forfaitaire arbeidsongeschiktheidsuitkering die afhangt ook van de gezinssituatie, de graad en de duur van arbeidsongeschiktheid.
Waarvoor bent u verzekerd?
Zoals u verkiest, kunt u zich laten verzekeren voor ofwel arbeidsongeschiktheid door ziekte en/of arbeidsongevallen en/of privé-ongevallen. In om het even welke situatie al dan niet bijkomend verzekerd te zijn, lijkt ons alvast de meest complete manier voordehandliggend, temeer omdat in voorkomend geval van arbeidsongeschiktheid er al dan niet cumulatief bijkomende uitkering zal plaatsvinden. Een dergelijke verzekering biedt naast de wettelijke uitkering van het ziekenfonds, bescherming tegen inkomensverlies door arbeidsongeshiktheid. Kunt u niet meer werken door ziekte of ongeval, dan betaalt uw verzekering u maandelijks een vervangingsinkomen uit. De premie voor een polis gewaarborgd inkomen is volledig aftrekbaar van het beroepsinkomen. Omdat een polis gewarborgd inkomen gekoppeld kan worden aan een gewoon VAPZ, is er geen verzekeringstaks verschuldigd op de premie.
Wat krijgt u?
Tijdens uw arbeidsongeschiktheidsperiode krijgt u maandelijks een vervangingsinkomen en tenminste als u daarvoor gekozen heeft, bekomt u ook terugbetaling van de premies voor uw gekozen spaarplan zodat uw pensioenspaarplan niet in het gedrag geraakt en er verder voor uw aanvullend pensioenspaarplan door de verzekeringsmaatschappij wordt gezorgd. De continuiteit van het sparen richting aanvullend pensioen is ook gewaarborgd zodat u niet van de spreekwoordelijke regen in de drop hoeft te vallen eens de periode van arbeidsongeschiktheid al lang vergeten moge zijn en u geconfronteerd wordt met een te laag wettelijk pensioen. De hoogte van de uitkering hangt af van de duur en de graad van uw arbeidsongeschiktheid (volledig of gedeeltelijk).
Bent u geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt?
Arbeidsongeschiktheid wordt uitgedrukt in een percentage. Dit percantage bepaalt hoeveel u maandelijks krijgt. Belangrijk om weten is dat u onder een bepaald percentage als drempel geen tegemoetkoming zal krijgen. Onder de 25 % zal u bij de meeste verzekeraars sowieso geen recht hebben op een uitkering. Bent u 50 % arbeidsongeschikt, krijgt u 50 % van de uitkering. Vanaf 67% wordt u beschouwd als volledig arbeidsongeschikt en krijgt u een volledige uitkering. Wie bepaalt of u arbeidsonngeschikt bent ? In de eerste plaats doet een arts dit op basis van een officiele wettelijke schaal, de OBSI (onafhankelijke Belgische Schaal voor Invaliditeit). Deze schaal houdt enkel rekening met uw fysiologische arbeidsongeschiktheid. De arts houdt dus geen rekening met uw beroep. Daardoor kan de fysologische arbeidsongeschiktheid afwijken van de werkelijke economische arbeidsongeschiktheid. Een zelfde lichamelijke beperking zal immers niet voor iedereen dezelfde impact hebben. Stel dat u in een ongeval twee vingers verliest. Dat zal voor een chirurg tot gevolg hebben dat hij zijn beroep helemaal niet meer kan uitoefenen, voor de accountant zal de impact minder groot zijn.
Wachtperiode uitkering
De meeste verzekeraars betalen de uitkering niet vanaf dag 1. U dient een wachtperiode te doorlopen. Meestal bedraagt die één maand. Wilt u niet wachten? Sluit dan een polis af die u wel vanaf dag 1 een uitkering garandeert. Uw premies zullen dan wel natuurlijk gevoelig hoger komen te liggen. Kan u wel langer wachten? Kies dan voor een polis die bij voorbeeld pas na drie maanden uitkeert. Uw premie zal dan gevoelig dalen. Logisch, hoe langer de eigen risico-termijn, des te lager de premie …
Slotsom:
Om het even wie en om het even onder welk statuut men werkt, … kan het overkomen geconfronteerd te worden met arbeidsongeschiktheid en daaraan gekoppeld inkomensverlies.Geen overbodige luxe dus ons insziens om een gewaarborgd inkomen af te sluiten.
Tekst werd geleverd door Dirk De Smedt, verzekeringsagent en financial well-being coach.